Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi
Abbreviation: JSVE | ISSN (Online): 2757-7597 | DOI: 10.29329/jsve

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 2023, Cil. 4(1) 57-80

Sosyal Bilgiler Dersi Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Girişimcilik Düzeyleriyle İlişkisi: Rize İli Örneği

Nazmiye Baskın & İlhan Turan

ss. 57 - 80   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jsve.2023.634.4

Yayın tarihi: Aralık 31, 2023  |   Okunma Sayısı: 108  |  İndirilme Sayısı: 148


Özet

Özet

Bu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler dersi bağlamında ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin girişimcilik düzeyleriyle ilişkisini belirlemektir. Bu araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Rize il merkezinde ve ilçelerinde eğitim gören ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Bu çalışma, hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem yaklaşımına göre tasarlanmıştır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Girişimcilik Ölçeği”, “Ortaokul Medya Okuryazarlığı Düzey Belirleme Ölçeği” ve “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan nicel verilerin analizi için istatistiksel olarak frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma hesaplanmış; ikili gruplar için t-testi, , ikiden fazla gruplar için tek yönlü varyans (ANOVA) analizi ve ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi, yordama gücünü belirlemek için regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın nitel verileri içerik analiz tekniği ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın nicel sonuçlarına göre:  Sosyal Bilgiler dersi bağlamında ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin girişimcilik düzeyleriyle ilişkisinin pozitif yönde orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Medya okuryazarlık düzeyinin girişimcilik düzeyinin anlamlı bir ölçüde yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel sonuçlarına göre: Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile girişimcilik arasında ortak yönler olduğunu vurguladıkları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:  Sosyal Bilgiler, Medya Okuryazarlık, Girişimcilik, Ortaokul Öğrencileri

 

Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Medya Okuryazarlık, Girişimcilik, Ortaokul Öğrencileri


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Baskin, N. & Turan, I. (2023). Sosyal Bilgiler Dersi Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Girişimcilik Düzeyleriyle İlişkisi: Rize İli Örneği . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 4(1), 57-80. doi: 10.29329/jsve.2023.634.4

Harvard
Baskin, N. and Turan, I. (2023). Sosyal Bilgiler Dersi Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Girişimcilik Düzeyleriyle İlişkisi: Rize İli Örneği . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 4(1), pp. 57-80.

Chicago 16th edition
Baskin, Nazmiye and Ilhan Turan (2023). "Sosyal Bilgiler Dersi Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Girişimcilik Düzeyleriyle İlişkisi: Rize İli Örneği ". Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 4 (1):57-80. doi:10.29329/jsve.2023.634.4.

Kaynakça
  1. Aktı, S. (2011). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
  2. Aslan, N. Basel, Tuncer, A. (2016). Eğitim Fakültesi öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri (İzmir Örneklemi), Kastamonu Eğitim Dergisi 25(4),1353-1372. [Google Scholar]
  3. Aydemir, M. ve Adamaz, K. (2017). Ortaokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programındaki [Google Scholar]
  4. Kazanım ve Etkinliklerin Ortak ve Derse Özgü Beceriler Açısından İncelenmesi, International Journal of Field Education, 3(2), 37-59. [Google Scholar]
  5. Aydemir. S. (2013). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
  6. Başar, M. (2013). Girişimcilik: (girişimcilik ve girişimcilik süreçleri).(Ed: Ürper Y.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları. [Google Scholar]
  7. Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El kitabı .(26.Baskı). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  8. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E.Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ( 2019). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (26.Baskı). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  9. Creswell, J. W. & Plano Clark, V. L. (2020). Karma Yöntem Araştırmaları Tasarımı ve Yürütülmesi. (Çev: Y. Dede. ve S. B. Demir) Ankara: Anı Yayınları [Google Scholar]
  10. Creswell, J., & Plano Clark, V. L. (2007). Understanding mixed methods research. In J. Creswell (Ed.), Designing and conducting mixed methods research (pp. 1-19). Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
  11. Çağrıtekin, D. (2021). Ortaokul Türkçe ders kitapları metin etkinliklerinin girişimcilik becerisi açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Ağrı. [Google Scholar]
  12. Çalışır, R. (2019). Ortaokul öğrencilerinin girişimcilik yeterlikleri. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce. [Google Scholar]
  13. Çelik, E. (2019). Sosyal Bilgiler programında yer alan girişimcilik ve kariyer bilinci kazanımlarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
  14. Çepni, O., Palaz, T. ve Ablak, S.(2015). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Intematinal periodical for The Languages,Literature and History of Turkish or Turkic 10(11), 431446. [Google Scholar]
  15. Çinelioğlu, G. (2013). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının medya okuryazarlığı dersine yönelik tutumlarını incelemesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir. [Google Scholar]
  16. Demir, A., Karataş, H. İ. ve Metin G. K. (2021). Ortaokul öğretmenlerinin girişimcilik ve yenilikçilik düzeyleri betimsel bir araştırma, Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2),76-98. [Google Scholar]
  17. Deveci̇, Y, Çengelcı̇, A. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarından Medya Okuryazarlığına Bir Bakış. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 2543  [Google Scholar]
  18. Ebren Ozan, C., Kormaz, Ö., Çakır,  R. ve Bacanak, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin fen ve medya okuryazarlık düzeyleri, Türk Fen Eğitim Dergisi,13(1),63-83. [Google Scholar]
  19. Eroğlu, S. ve Deveci, H. (2021).  Ortaokul öğrencilerinin girişimcilik düzeyleri ve girişimcilik becerisinin sosyal bilgiler dersinde kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Trakya Üniversitesi Trakya Eğitim Dergisi 11( 3) . 1190-1211 [Google Scholar]
  20. Eroğlu, S., Deveci, H. ve Gürdoğan Bayır, Ö. (2020). Ortaokul öğrencilerine yönelik girişimcilik ölçeği’nin geliştirilmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(4), 1204-1224. [Google Scholar]
  21. Göksel, A.  ve Ulucan, S. (2019). Girişimcilik eğilimini etkileyen faktörlere ilişkin çok boyutlu bir analiz: Orta öğretimde bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 18 (1), 2148-1776 [Google Scholar]
  22. Gömleksiz, M. N., ve Kan, A. Ü. (2009). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Eleştirel Düşünme, Yaratıcı Düşünme ve Girişimcilik Becerilerini Kazandırmadaki Etkililiğinin Belirlenmesi (Diyarbakır İli Örneği). Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 8(1), 39-49. [Google Scholar]
  23. Gürkan, H. (2022). Lise öğrencilerinin siber zorbalık ile medya okuryazarlık ve akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Uzunköprü İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne. [Google Scholar]
  24. Hopurcuoğlu, A. ve Akaydın, A. (2016). Ortaokul Öğrencilerin Medya Okuryazarlık Düzeyleri. Turkish Studies (Elektronik),11(3),1273-1286. [Google Scholar]
  25. Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma yöntemi, (26. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları [Google Scholar]
  26. Karataş, A. (2017). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi ve eğitim fakültelerine yönelik bir “medya okuryazarlığı” eğitim programı tasarısı. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  27. Kaya, A. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının 21. yüzyıl becerileri kapsamında girişimcilik becerilerinin incelenmesi.  Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale. [Google Scholar]
  28. Keleş, B. M. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının girişimcilik kavramı hakkındaki düşünceleri ve sahip oldukları girişimcilik özelliklerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale. [Google Scholar]
  29. Kıran,  Ö. (2020). Temel yaklaşımlar açısından medya okuryazarlığı eğitimi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,  39(3), 233-248 [Google Scholar]
  30. Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S.  (2010).  21. Yüzyıl Okuryazarlık Türleri, Değişen Metin Algısı Ve Türkçe Eğitimi, TÜBAR-XXVIII-/283-298. [Google Scholar]
  31. MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara https://ttkb.meb.gov.tr/ adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  32. Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2th ed). Thousand Okaks: Sage Publications [Google Scholar]
  33. Morgan. G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G.W. ve Barret, K. C. (2004). SPSS for Introductory statistics: Use and Interpretation. (second Edition). London: Lavrence Erlbaum Associates. [Google Scholar]
  34. Ortaakarsu, F. ve Can, Ş. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Fen Tabanlı Girişimcilik [Google Scholar]
  35. Eğilimlerinin Araştırılması, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5 (3), 361-369 [Google Scholar]
  36. Özel. B. (2020). Yeni medya okuryazarlığı bağlamında z kuşağının sosyal medya kullanım alışkanlıkları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  37. Özman, C. (2013). Spor yöneticiliği bölümünde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin girişimcilik düzeyinin değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  38. Pay, L. V. ve Akay, C. (2015). Eğitim Fakültesi öğrencilerinin girişimcilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Education Sciences, 10(2),125-138. [Google Scholar]
  39. RTÜK. (2016). Medya   okuryazarlığı      araştırması.         Ankara. [Google Scholar]
  40. https://www.medyaokuryazarligi.gov.tr/menu_goster.php?Guid=B7AA7732-15934B32-BDE5-D76E64C2A5FA&MenuId=2/ adresinden 15 Aralık 2022 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  41. Sarı, D. ve Katrancı, M. (2021). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin incelenmesi, Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi,7(3),334-360 [Google Scholar]
  42. Tanrıkulu, S. (2019). Medya okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı dersinin öğrencilere katkısı üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  43. Toker, H. (2022). Ortaöğretim öğrencilerinin girişimcilik becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yozgat Bozuk Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yozgat.  [Google Scholar]
  44. Tüysüz, C. ve Kılıç, O. U. (2022). Ortaokul öğrencilerinin fen tabanlı girişimcilik düzeyi ile eleştirel düşünme eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi, Milli Eğitim, 51(236), 31073120. [Google Scholar]
  45. Yardım, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığına ilişkin tutumları (Adıyaman İli Örneği), Yüksek Lisans tezi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman. [Google Scholar]
  46. Yıldırım, A. Şimşek, H.(2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (11.Baskı). Ankara,  Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]