Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi
Kısa Adı: JSVE | ISSN (Online): 2757-7597 | DOI: 10.29329/jsve

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 2024, Clt. 5(1) 178-188

Letâif-İ Şerîfe Adlı Eserin Dil Özellikleri İncelenmesi ve Bu Eserin Dil Eğitiminde Kullanılması

Merve Çelen & Melek Kalin-Sali

ss. 178 - 188   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.9

Yayın Tarihi: Aralık 30, 2024  |   Görüntüleme Sayısı: 26/23   |   İndirilme Sayısı: 39/26


Özet

Arapça 'lutf' kökünden türeyen latife; güldürecek tuhaf güzel söz, hikâye, mizah yollu söz, fıkra, şaka, sır, ince mana gibi anlamları karşılar. Letâif-nâmelerde konu genellikle günlük hayat, düşünce ve anlayış sistemi, gelenek ve görenekler v.s hakkında genelde bir takvim sistemi ile olaylar kısa kısa anlatılır. Letâif-nâmeler Türk edebiyatı içerisinde manzum, mensur veyahut manzum-mensur karışık bir şekilde yazılmıştır. Çalışmaya konu olan Letâif-i Şerîfe adlı eser 17. yüzyılda istinsah edilmiş olup mensur bir şekilde kaleme alınmıştır. Bu eserde yer alan hikâyeler dinî muhtevaya sahiptir. Metnin çeviriyazısının yapılıp dil özelliklerinin incelenmesiyle eserin edebiyat eğitimine katkı sağlayacaktır. Bu hikâyelerde bulunan eş anlamlı sözcükler, arkaik sözcükler; kelimelerin yazım şekilleriyle dil unsurlarının zaman içerisinde seyri ve kullanımların takibinde ilgili araştırmacılara yardımcı olacağı düşünülmektedir. Bu yazıda yüksek lisans tezine konu olan eserin tanıtımı yapılmıştır. Eserin muhtevası, özellikleri ve alana sağlayacağı katkılar değerlendirilmiştir.

Bu çalışma hazırlanırken nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak, doküman analizi yapılmıştır. Nitel araştırmalar gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel bilgi toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir şekilde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin izlendiği araştırmalardır. Seçilen araştırma yöntemi, bu çalışmanın amacına, konusuna ve ele alınan problemin çözümüne uygundur. Kullanılan eş anlamlı sözcükler, arkaik kelimeler, ikilemeler, hikâyelerin eğitimde kullanımı için içerik-dil analizi yapılacaktır. Ancak çalışma henüz tamamlanmadığı için şu ana kadar ulaşılan bulgular üzerinden gösterilecektir.

Anaktar kelimeler: Letâif, Letâif-nâmeler, Türk Dili, Dil Eğitimi, Dinî Hikâyeler, Edebiyat Eğitimi


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Celen, M., & Kalin-Sali, M. (2024). Letâif-İ Şerîfe Adlı Eserin Dil Özellikleri İncelenmesi ve Bu Eserin Dil Eğitiminde Kullanılması. Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), 178-188. https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.9

Harvard
Celen, M. and Kalin-Sali, M. (2024). Letâif-İ Şerîfe Adlı Eserin Dil Özellikleri İncelenmesi ve Bu Eserin Dil Eğitiminde Kullanılması. Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), pp. 178-188.

Chicago 16th edition
Celen, Merve and Melek Kalin-Sali (2024). "Letâif-İ Şerîfe Adlı Eserin Dil Özellikleri İncelenmesi ve Bu Eserin Dil Eğitiminde Kullanılması". Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 5 (1):178-188. https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.9

Kaynakça
  1. Albayrak, N. (2010). Ansiklopedik Halk Edebiyatı Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları. [Google Scholar]
  2. Demirel, Ş. (2009). Eski Türk Edebiyatında Letaifnameler ve Bir Yazma Eserin Der-Kenarındaki Latifeler. Adıyaman Üniversitesi Ulusal Eski Türk Edebiyatı Sempozyumu (s. 225-226). Ankara: Sözkesen Matbaacılık. [Google Scholar]
  3. Devellioğlu, F. (2005). Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara : Aydın Kitabevi. [Google Scholar]
  4. Diyanet İşleri Başkanlığı. (2024, 07 06). https://kuran.diyanet.gov.tr: https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Ra'd-suresi/1718/11-ayet-tefsiri adresinden alındı [Google Scholar]
  5. Efendi, M. Â. (2014). Kâmûsu'l- Mûhit Tercümesi. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. [Google Scholar]
  6. Fidan, G. (2012). Türk Edebiyatında Sinbad-nâme Çevirileri Tuhfetü'l- Ahyâr ve Kitâb-ı Sinbad- nâme(İnceleme-Çeviri Yazılı Metin-Tıpkı Basım) Yayınlanmamış Doktora Tezi . Kayseri: Erciyes Üniversitesi SBE. [Google Scholar]
  7. Hüseyin, K. K. (1927). Büyük Türk Lügatı. İstanbul: Devlet Matbaası. [Google Scholar]
  8. Kavruk, H. (1998). Eski Türk Edebiyatında Mensur Hikâyeler . İstanbul : MEB Yayınları. [Google Scholar]
  9. Kubbealtı Lugatı. (2024, 08 20). lugatim.com: https://lugatim.com/s/FET%C4%B0HN%C3%82ME adresinden alındı [Google Scholar]
  10. Külekçi ve Karabey, N.-T. (1995). Fetihaname-i Kıbrıs. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi , 81-102. [Google Scholar]
  11. Naci, M. (1987). Lügat-ı Naci. İstanbul: Çağrı Yayınları. [Google Scholar]
  12. Öğretim Programlarını İzleme ve Değerlendirme Sistemi. (2024, 12 20). T.C Milli Eğitim Bakanlığı: https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=353 adresinden alındı [Google Scholar]
  13. Pala, H. K. (1998). Hikâye, İslâm Ansiklopedisi,c.17. İstanbul: TDV Yayınları. Pala, İ. (1989). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları. [Google Scholar]
  14. Pala, İ. (1989). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları. Sami, Ş. (2008). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Sahaflar Kitap Sarayı Yayınları. [Google Scholar]
  15. Timurtaş, F. K. (1973). Küçük Eski Anadolu Türkçesi Grameri. F. K. Timurtaş içinde, Türkiyat Mecmuası (s. 331). İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi . [Google Scholar]
  16. Yazıcı, H. (1998). Hikâye, İslâm Ansiklopedisi,c.17. İstanbul: TDV Yayınları. [Google Scholar]
  17. Yıldırım ve Şimşek, A. H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]