Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi
Abbreviation: JSVE | ISSN (Online): 2757-7597 | DOI: 10.29329/jsve

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 2020, Cil. 1(1) 68-86

Cumhuriyetten Günümüze Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Amaçlarının İncelenmesi

Kerim Uçar

ss. 68 - 86   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jsve.2020.298.5

Yayın tarihi: Ocak 23, 2021  |   Okunma Sayısı: 612  |  İndirilme Sayısı: 656


Özet

Bu çalışmanın temel amacı cumhuriyetten günümüze hayat bilgisi dersi öğretim programlarında yer alan amaçlar doğrultusunda bir değerlendirme yapmak olarak belirlenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımlarından faydalanılmıştır. Bu doğrultuda doküman incelemesi tekniği ile 1924’ten 2018’e kadar bütün hayat bilgisi dersi öğretim programlarının amaçları araştırılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel analiz tekniğinden yararlanılmış ve önceden belirlenen temalar doğrultusunda veriler analiz edilmiştir.

Araştırma sonucunda hayat bilgisi dersinin ilk kez 1926 yılında programlarda yer aldığı belirlenmiştir. Bu ders toplu öğretim anlayışından hareket ederek, bazı derslerin birleşmesiyle ortaya konulmuştur. 1936 yılındaki hayat bilgisi öğretim programı, öğrenciyi ve öğrencinin çevresini aktif kılacak şekilde merkezi bir anlayışla tasarlanmıştır. 1926-1998 yılları arasında bütün hayat bilgisi dersi öğretim programlarında yaparak ve yaşayarak öğrenme modeli üstünde uygulanmıştır. Ancak bu uygulama tam olarak başarılı olmamıştır. Bu çalışma kapsamında Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının tarihsel süreç içerisinde amaçlarındaki değişim ve gelişimler incelenmiştir. Elde edilen veriler gelecekteki çalışmalara yön teşkil edebilecektir.

Anahtar Kelimeler: Hayat bilgisi dersi, öğretim programı, tarihsel süreç


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Ucar, K. (2020). Cumhuriyetten Günümüze Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Amaçlarının İncelenmesi . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 68-86. doi: 10.29329/jsve.2020.298.5

Harvard
Ucar, K. (2020). Cumhuriyetten Günümüze Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Amaçlarının İncelenmesi . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), pp. 68-86.

Chicago 16th edition
Ucar, Kerim (2020). "Cumhuriyetten Günümüze Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Amaçlarının İncelenmesi ". Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 1 (1):68-86. doi:10.29329/jsve.2020.298.5.

Kaynakça
  1. Akbaba, T. (2004). Cumhuriyet döneminde program geliştirme çalışmaları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi , 4(54-55). [Google Scholar]
  2. Aktepe, V., & Gündüz, M. (2020). Kuramdan uygulamaya hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  3. Akyürek Tay, B., & Baş, M. (2017). Cumhuriyetten günümüze hayat bilgisi öğretim programlarına karşılaştırmalı bakış. In B. Tay, Ş. Uçuş Güldalı, & M. Baş, Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  4. Bektaş, M. (2009). Hayat bilgisi dersinin dünü bugünü. In S. Öğülmüş, İlköğretim hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen el kitabı. Ankara: Pegem A yaynıcılık. [Google Scholar]
  5. Belet, D. (1999). İköğretim kurumlarında uygulanan hayat bilgisi programının değerlendirilmesi, Yüksek lisans tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. [Google Scholar]
  6. Bıkmaz, F. (2013). 1924 İlkmektepler müfredat programı Doç. Dr. In D. Gözütok, & F. Bıkmaz, Cumhuriyet`in ilanından 2013`e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği. Ankara: Yargı yayınevi. [Google Scholar]
  7. Binbaşıoğlu, C. (1995). Türkiye’de Eğitim Bilimleri Tarihi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. [Google Scholar]
  8. Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  9. Binbaşıoğlu, C. (2009). Başlangıçtan günümüze Türk eğitim tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  10. Çağlar, A. (1999). 75. Yılında Cumhuriyet’in ilkoğretim Birikimi. In F. Gök, 75 yılda eğitim. İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları. [Google Scholar]
  11. Denzin, N., & Lincoln, Y. (2005). The sage handbook of qualitative research. (Third Edition). California: Sage Publications. [Google Scholar]
  12. Gülcan, M., Türkeli, Y., Parabakan, F., Şölen, A., & Albayrak, F. (2003). Türkiye'de ilköğretim dünü, bugünü, yarını. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. [Google Scholar]
  13. Güleryüz, H. (2008). Hayat bilgisi öğretimi ve programı. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  14. Güven, M. (2010). Türkiye’de ilköğretim hayat bilgisi dersi programı değişiklikler, düzenlemeler, güncellemeler. Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı. [Google Scholar]
  15. Güven, M. (2010). Türkiye’de ilköğretim hayat bilgisi dersi programı değişiklikler, düzenlemeler, güncellemeler, Yüksek lisan tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. [Google Scholar]
  16. Kale, M. (2015). Hayat bilgisi ders kitaplarında yer alan değerlerin içerik analizi (1948-2012), Yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. [Google Scholar]
  17. MEB. (2005). İlköğretim hayat bilgisi dersi öğretim programı ve klavuzu (1, 2 ve 3. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  18. MEB. (2015). İlkokul hayat bilgisi dersi programı (1, 2 ve 3. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  19. MEB 2017, & MEB 2018. (2017-2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul1, 2 ve 3, sınıflar). Ankara: Miili Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  20. MEB. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (1, 2 ve 3. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  21. MEB. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  22. Öztürk, C., & Dilek, D. (2004). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretim programları. In C. Öztürk, & D. Dilek, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem A yayıncılık. [Google Scholar]
  23. Sönmez, V. (1996). Hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen klavuzu. Ankara: Pegem yayıncılık. [Google Scholar]
  24. Sönmez, V. (1999). Hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen klavuzu. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. [Google Scholar]
  25. Sönmez, V. (2005). Hayat ve sosyal bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu (5 ed.). Ankara: Anı yayıncılık. [Google Scholar]
  26. Şahin, M. (2009, 8 2). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye'de hayat bilgisi dersi programlarının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. [Google Scholar]
  27. Tay, B., & Baş, M. (2015). 2009 Ve 2015 Yılı hayat bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, X(II). [Google Scholar]
  28. Tazebay, A. (2000). İlköğretim programları ve gelişmeler. Ankara: Nobel yayınları. [Google Scholar]
  29. Tekışık, H. (1997). Birleştirilmiş sınıflar için hayat biligisi 2. sınıf. Ankara: Tekışık yayıncılık. [Google Scholar]
  30. Türe, E. (2013). 1936 İlkokul Programı (Hayat Bilgisi Dersi). In F. Gözütok, & F. Bıkmaz, Cumhuriyet`in ilanından 2013`e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği. Ankara: Yargı yayınevi. [Google Scholar]
  31. Vural, M. (2002). İlköğretim okulu programı. Erzurum: Yakutiye yayıncılık ve bilgi işlem merkezi. [Google Scholar]
  32. Yar Sevmiş, B. (2020). Hayat bilgisi dersi öğretim programı. In M. Gültekin, Cumhuriyet dönemi ilkokul programları. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  33. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9 ed.). Ankara: Seçkin Yayınevi. [Google Scholar]
  34. Yıldız, S. (2009). 2005 Hayat bilgisi dersi öğretim programının birlestirilmiş sınıflarda uygulanabilirliğinin öğretmen görüslerine göre değerlendirilmesi (Nitel bir arastırma), Yüksek lisans tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  35. Yılmaz, F. (2020). 2018 Hayat bilgisi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi: İstanbul ili örneği, Yüksek lisans tezi. Düzce: Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel Eğitim Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  36. Yolcu , O. (2014). Cumhuriyetten (1923) günümüze (2013) ilköğretim birinci kademe hayat bilgisi ve fen ve teknoloji öğretim programlarının “çevre eğitimi” açısından incelenmesi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. [Google Scholar]