Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi
Abbreviation: JSVE | ISSN (Online): 2757-7597 | DOI: 10.29329/jsve

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 2024, Cil. 5(1) 82-102

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İklim Adaleti ve İklim Değişikliğine İlişkin Argümantasyon Düzeyleri

Zeynep Sude Yavruoğlu & Yavuz Akbaş

ss. 82 - 102   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.4

Yayın tarihi: Aralık 30, 2024  |   Okunma Sayısı: 25  |  İndirilme Sayısı: 22

PDF İndir

Özet

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iklim adaleti ve iklim değişikliğine yönelik oluşturdukları argümanların seviyelerini tespit etmektir. Araştırmada Karadeniz Bölgesinde yer alan bir üniversitede dördüncü sınıf düzeyinde eğitim gören 37 sosyal bilgiler öğretmen adayı örneklem olarak seçilmiştir. Araştırmada temel nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup veri toplama aracı olarak Toulmin’in (2003) argümantasyon modelinden yararlanılarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma grubundan elde edilen veriler, Cho ve Jonassen (2002) tarafından geliştirilen “Argüman Kalitesi Puanlama Ölçeği” kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iklim değişikliğine yönelik oluşturdukları argümanların, iklim adaletine yönelik argümanlarına göre daha başarılı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının argümanlarında iddia ve gerekçelere yer verme konusunda başarılı iken; özellikle destekleyici ve çürütücü unsurlarını kullanmada zorlandıkları tespit edilmiştir. Bu araştırma doğrultusunda sosyal bilgiler öğretmenliği programlarında öğretmen adaylarının argüman oluşturma seviyelerinin geliştirilmesine yönelik ders ve uygulamalara yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Iklim Adaleti, Iklim Değişikliği, Öğretmen Adayı

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Yavruoglu, Z.S. & Akbas, Y. (2024). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İklim Adaleti ve İklim Değişikliğine İlişkin Argümantasyon Düzeyleri . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), 82-102. doi: 10.29329/jsve.2024.1097.4

Harvard
Yavruoglu, Z. and Akbas, Y. (2024). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İklim Adaleti ve İklim Değişikliğine İlişkin Argümantasyon Düzeyleri . Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), pp. 82-102.

Chicago 16th edition
Yavruoglu, Zeynep Sude and Yavuz Akbas (2024). "Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İklim Adaleti ve İklim Değişikliğine İlişkin Argümantasyon Düzeyleri ". Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 5 (1):82-102. doi:10.29329/jsve.2024.1097.4.
Kaynakça
  1. Açıkgül Fırat E ve Torun F. (2020). Öğretmen adaylarının argümantasyon düzeylerinin ve argüman oluşturma sürecinde yaptıkları hataların belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1) 119-135 [Google Scholar]
  2. Akbaş, M. ve Çetin, P. S. (2018). Üstün yetenekli öğrencilerin çeşitli sosyobilimsel konulara ilişkin argümantasyon kalitesinin ve informal düşünme becerisinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 12(1),339-360. [Google Scholar]
  3. Akbaş, Y., Şahin, İ. F. ve Meral, E. (2019). Implementing argumentation-based science learning approach in social studies: academic achievement and students’ views. Review of International Geographical Education Online (RIGEO), 9(1), 209-245. [Google Scholar]
  4. Akkuş, Z. ve Cevger, F. (2022). Sosyal bilgiler öğretiminde argümantasyon tabanlı öğrenme yönteminin öğrencilerin bilimsel tartışma düzeylerine etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 107-119. [Google Scholar]
  5. Akkuş, Z. ve Cevger, F. (2023). Sosyal bilgiler dersinde argümantasyon tabanlı öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(4), 931-941. [Google Scholar]
  6. Akın, G. (2006). Küresel ısınma, nedenleri ve sonuçları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 46(2), 29-43. [Google Scholar]
  7. Akkan, M. ve Akhan, N. E. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının güncel olayları argümantasyon tekniği ile değerlendirmeleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(21), 118-139. [Google Scholar]
  8. Altun, A. ve Şahin, D. (2023). İklim değişikliği ve turizm: Sivas ili örneği. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-31. [Google Scholar]
  9. Apaydın, Z. ve Kandemir, M. A. (2018). İlkokulda sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde argümantasyon yöntemi kullanımına ilişkin görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 6(11). [Google Scholar]
  10. Arslan, E. (2022). Nitel araştirmalarda geçerlilik ve güvenilirlik. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51, 395-407. https://doi.org/10.30794/pausbed.1116878 [Google Scholar] [Crossref] 
  11. Aslan, S. (2010). Tartışma esaslı öğretim yaklaşımının öğrencilerin kavramsal algılamalarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 467-500. [Google Scholar]
  12. Aydoğdu Demir, H. ve Turan, İ. (2022). Sosyal bilgiler öğretiminde argümantasyon uygulamaları. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 6(3), 426-465. [Google Scholar]
  13. Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. [Google Scholar]
  14. Canbazoğlu-Bilici, S. (2019). Örnekleme yöntemleri. H. Özmen ve O. Karamustafaoğlu (Eds.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (s. 56-78). Pegem Akademi [Google Scholar]
  15. Cenk, A. G. ve Ercan Yalman, F. (2023). Fen bilimleri öğretmen adaylarının farklı sosyobilimsel konularda argümantasyon formları ve ikilem kartları aracılığıyla tartışma becerilerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 57, 1234-1255. [Google Scholar]
  16. Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2000). Research methods in education (5th ed.). London: Routledge. [Google Scholar]
  17. Çetin, P. S., Kutluca, A. Y. ve Kaya, E. (2014). Öğrencilerin argümantasyon kalitelerinin incelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(1), 56-66. [Google Scholar]
  18. haturvedi, S. R. B. H. ve Shweta, R. C. (2015). Evaluation of inter-rater agreement and inter-rater reliability for observational data: an overview of concepts and methods. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 41(3), 20-27. [Google Scholar]
  19. Cho, K., ve Jonassen, D. H. (2002). The effects of argumentation scaffolds onargumentation and problem solving. Educational Technology Research and Development, 50(3), 5-22. [Google Scholar]
  20. Çulha Özbaş, B. ve Kılıç, A. (2023). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin argümantasyon temelli sosyal bilgiler öğretimine ilişkin inanç ve deneyimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 56, 529-554. [Google Scholar]
  21. Çolakoğlu, M. (2023). İklim adaleti ve çocuk hakları. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28(49), 469-496. [Google Scholar]
  22. Demir, F. B. ve Oğuz Haçat, S. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hak ve sorumluluk konusundaki sözlü argümantasyon durumlarının incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 68-82. [Google Scholar]
  23. Demiral, Ü. ve Çepni, S. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki argümantasyon becerilerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 734-760. [Google Scholar]
  24. Demirel, R. (2015). Katı basıncı konusunda argümantasyon etkinliğinin uygulanması. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 5(2), 70-90. [Google Scholar]
  25. Demirci, M. (2013). İklim değişikliği ve dağıtıcı adalet. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 183-204. [Google Scholar]
  26. Doğan, S. ve Tüzer, M. (2011). Küresel iklim değişikliği ile mücadele: genel yaklaşımlar ve uluslararası çabalar. Istanbul Journal of Sociological Studies (44), 157-194. [Google Scholar]
  27. Elzohairy, N. W., Fatah, N. K. A. E. ve Khedr, M. A. (2024). Effectiveness of psycho-educational program on climate change distress and risk perception among older adults. Geriatric nursing (New York, N.Y.), 55, 35–43. https://doi.org/10.1016/j.gerinurse.2023.10.017 [Google Scholar] [Crossref] 
  28. Erduran, S., Ardac, D. ve Yakmaci-Guzel, B. (2006). Learning To Teach Argumentation: Case Studies Of Preservice Secondary Science Teachers. Eurasia Journal Of Mathematics, Science And Technology Education, 2(2), 1-14. [Google Scholar]
  29. Eryılmaz, Ö. (2021). Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında küresel iklim değişikliği konusunun yer alma durumu. Anadolu University Journal of Education Faculty, 5(4), 385-401. [Google Scholar]
  30. García-Vinuesa, Carvalho, S., Cartea, P. A. M. ve Azeiteiro, U. M.  (2021). Assessing climate knowledge and perceptions among adolescents. An exploratory study in Portugal. The Journal of Educational Research,  114(4), 381–393. [Google Scholar]
  31. Gedik, S. ve Öztürk Demirbaş, Ç. (2018), Sosyal bilgiler dersinde sosyobilimsel bir konu olarak küresel ısınma hakkında öğrenci görüşleri.  Researcher, 6(3), 340–363. [Google Scholar]
  32. Gül, A. C. ve Apaydın, Z. (2021). Öğretmen adaylarinin argümantasyon becerilerinin çeşitli değişkenlere göre analizi: bir uzaktan eğitim çalişmasi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 732-758. [Google Scholar]
  33. Kuhn, D., Hemberger, L. ve Khait, V. (2016). Tracing the development of argumentive writing in a discourse-rich context. Written Communication, 33(1), 92–121. [Google Scholar]
  34. Kuhn, D. ve Halpern, M. (2022). How might argumentation research ınform discourse-based social studies education?  The Social Studies,  113(5), 264–270. https://doi.org/10.1080/00377996.2022.2053832. [Google Scholar] [Crossref] 
  35. Kurt, K., Apaydın, Z. ve Kandemir, M. A. (2022). Fen bilimleri dersinde argümantasyon yönteminin öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkisinin bloom’un taksonomisine göre değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9), 54-66. [Google Scholar]
  36. LeCompte, M. D. ve Goetz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in ethnographic research. Review of educational research, 52(1), 31-60. [Google Scholar]
  37. Liu, S. (2014). Argue-to-learn: facilitate classroom discussions in the social sciences. College Teaching. 62(3), 115. https://doi.org/10.1080/87567555.2013.859123 [Google Scholar] [Crossref] 
  38. Meral, E., Başçı-Namlı, Z ve Kayaalp, F. (2021). The effect of argumentation-based teaching on devoloping argument skills of prospective teachers, and on their willingness to debate. International Journal of Curriculum and Instruction, 13(2), 1039-1062. [Google Scholar]
  39. Merriam, S. B. ve Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4th ed.). Jossey Bass [Google Scholar]
  40. Mendekli Sözbilir A. H. (2023), Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Kapsamında Avrupa Birliği'nin Ortak Çevre Politikasının Değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Arel Üniversitesi. [Google Scholar]
  41. Metin, S. (2023), Afrika’da iklim değişikliğinin etkileri: iklim adaleti ve göç. Akdeniz Havzası ve Afrika Medeniyetleri Dergisi, 5(2), 99-118. [Google Scholar]
  42. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB].  (2018).  Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354 [Google Scholar]
  43. Nussbaum, E. M. (2002). Scaffolding argumentation in the social studies classroom. The Social Studies, 93(2), 79-83. [Google Scholar]
  44. Oğuz Haçat S. ve Demir F. B. (2016). Sosyal bilgiler öğretim programının ve ders kitabının Toulmin argüman modeline göre değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 491 – 521. [Google Scholar]
  45. Oğuz Haçat, S. ve Demir, F. B. (2018). Sosyal bilgiler eğitimi üzerine yapılan doktora tezlerinin değerlendirilmesi (2002-2018). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 948-973. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510136 [Google Scholar] [Crossref] 
  46. Osborne, J., Erduran, S. ve Simon, S. (2004). Enhancing the quality of argumentation in school science. Journal of Research in Science Teaching, 41(10), 994-1020. [Google Scholar]
  47. Özerdem F. ve Barlas B. (2021). Kopenhag okulu çerçevesinde 2020 ve sonrası dünya politikasının yeni sorunu: iklim değişikliği ve iklim göçmenleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 41, 273-302 [Google Scholar]
  48. Öztürk, M. (2013). Argümantasyon kavramsal anlamaya, tartışmacı tutum ve öz yeterlik inancına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi. [Google Scholar]
  49. Özcan, R., Aktamış, H. ve Hiğde, E. (2018). Fen bilimleri derslerinde kullanılan argümantasyon düzeyinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(43), 93-106. [Google Scholar]
  50. Rapanta, C. (2019). Argumentation as critically oriented pedagogical dialogue. Informal Logic, 39(1), 1–31. https://doi.org/10.22329/il.v39i1.5116 [Google Scholar] [Crossref] 
  51. Rapanta, C., Vrikki, M. ve Evagorou, M. (2020). Preparing culturally literate citizens through dialogue and argumentation: Rethinking citizenship education. Curriculum Journal, 32(3), 475-494. https://doi.org/10.1002/curj.95 [Google Scholar] [Crossref] 
  52. Ranney, M. A. ve Velautham, L. (2021). Climate change cognition and education: Given no silver bullet for denial, diverse information-hunks increase global warming acceptance. Current Opinion in Behavioral Sciences, 42, 139-146. [Google Scholar]
  53. Sarıbaş, D. ve Saka, M. (2018). Öğretmen adaylarının iklim değişikliği ile ilgili model-kanıt ilişkisine yönelik kavrama ve değerlendirme düzeylerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(4), 655-670. [Google Scholar]
  54. Sarıkoç Yıldırım (2018). Yerel iklim değişikliği politikalarında kentsel iklim adaleti: Bursa, İzmir, Karşıyaka ve Nilüfer örnekleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi. [Google Scholar]
  55. Siegner, A. B. (2018). Experiential climate change education: Challenges of conducting mixed-methods, interdisciplinary research in San Juan Islands, WA and Oakland, CA. Energy research & social science, 45, 374-384. [Google Scholar]
  56. Tavşancıl Tarkun, E. (2000). Nitel Araştırmalar. Öneri Dergisi, 3(14), 29-34. [Google Scholar]
  57. Tolppanen, S., Claudelin, A. ve Kang, J. (2021). Pre-service teachers’ knowledge and perceptions of the ımpact of mitigative climate actions and their willingness to act. Research in Science Education.  51, 1629–1649. [Google Scholar]
  58. Toulmin, S. E. (2003). The Uses of Argument (Updated Ed). Cambridge University Press. [Google Scholar]
  59. Trott, C. D.,  Lam, S.,  Roncker, J., Gray, E.-S. Courtney,  R. H. ve Even,  T. L. (2023). Justice in climate change education: a systematic review. Environmental Education Research, 29(11), 1535-1572. https://doi.org/10.1080/13504622.2023.2181265. [Google Scholar] [Crossref] 
  60. Tunç Şahin, C. (2022). Sosyal bilgiler lisans ve lisansüstü öğrencilerinin sosyo bilimsel konulara yönelik argümantasyon düzeyleri. Milli Eğitim Dergisi, 51(236), 3031-3060. https://doi.org/10.37669/milliegitim.953144 [Google Scholar] [Crossref] 
  61. Tutar, H. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik: bir model önerisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 117-140. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227323 [Google Scholar] [Crossref] 
  62. Türnüklü,  A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559. [Google Scholar]
  63. Uncu, B. A. (2019). İklim için kentler yerel yönetimlerde iklim eylem planı, 350 Türkiye. https://world.350.org/iklimicinkentler/files/2019/05/350_booklet_2.pdf, (05.03.2019). [Google Scholar]
  64. Usta, G. (2023). Dünya’da meydana gelen afetlerin istatistiksel olarak analizi (1900-2022). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 172-186. [Google Scholar]
  65. Yalçın Çelik, A. (2010). Bilimsel tartışma (argümantasyon) esaslı öğretim yaklaşımının lise öğrencilerinin kavramsal anlamaları, kimya dersine karşı tutumları, tartışma isteklilikleri ve kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi. [Google Scholar]
  66. Yılmaz Özcan, N. (2019).  Argümantasyon temelli sosyal bilgiler öğretiminin öğrencilerin akademik başarı, tutum ve eleştirel düşünme becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi. [Google Scholar]
  67. Zeidler, D.L., Herman, B.C. ve Sadler, T.D. (2019). New directions in socioscientific issues research. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 1(11), 1-9. https://doi.org/10.1186/s43031-019-0008-7 [Google Scholar] [Crossref] 
  68. Zorlu, E.(2023).  Argümantasyon odaklı sosyal bilgiler öğretiminin öğrencilerin eleştirel düşünme ve informal muhakeme becerileri üzerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi. [Google Scholar]
  69. Zorwick, L. W. ve Wade, J. M. (2016) Enhancing civic education through the use of assigned advocacy, argumentation, and debate across the curriculum, Communication Education, 65(4), 434-444, DOI: 10.1080/03634523.2016.1203005 [Google Scholar]
Meta
Cil. 5 (1)
İndir
Metric
Geçmiş
Benzer

Cilt 5 Sayı 1

Aralık 2024

Tüm Makaleler
Copyright © 2012 - 2025 Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi.
Pen Academic Publishing is a trademark of THDSoft.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY-NC-ND
Electronic Journal Management System. This software was developed in Türkiye. ejournal.gen.tr
Pen Academic Publishing General Publication Policy: