Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi
Kısa Adı: JSVE | ISSN (Online): 2757-7597 | DOI: 10.29329/jsve

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 2024, Clt. 5(1) 140-165

8-10 Yaş Çocukların Kariyer Gelişimlerinin İncelenmesi

Dilek Suyabatmaz & İrfan Nihan Demirel

ss. 140 - 165   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.7

Yayın Tarihi: Aralık 30, 2024  |   Görüntüleme Sayısı: 17/19   |   İndirilme Sayısı: 24/23

PDF İndir

Özet

Araştırmanın amacı, 8-10 yaş çocukların kariyer gelişimlerini incelemektir. Araştırma yakınsayan paralel desen yaklaşımına göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma gurubunu, Karadeniz Bölgesinde yer alan bir devlet okulunun 3 ve 4. sınıflarında öğrenim gören 8-10 yaş aralığındaki toplam 247 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda 'Çocuklar için Kariyer Gelişim Ölçeği (ÇKGÖ)'; nitel boyutunda ise, öğrencilerin ileride sahip olmak istedikleri meslekler ile ilgili çizmiş oldukları resim (uygulama) çalışmaları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda 8-10 yaş aralığındaki çocukların kariyer gelişimlerine yönelik algılarının tam olarak gelişmediği, mesleki tercihlerini kendi ilgi alanları doğrultusunda şekillendirme yetisi kazanamadıkları, mesleki profil açısından kendilerini yeterince tanımadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca yaş seviyesi arttıkça geleceğe yönelik ders, okul faaliyetleri, mesleki seçim gibi konularda planlama yapmaya yönelik eğilimin de arttığı görülmüştür. Çocukların kariyer gelişimlerini küçük yaşlardan itibaren destekleyecek uygulamalara, ilkokul müfredatlarında daha fazla yer verilmesi ve kariyer danışmanlığı uygulamalarında kullanılan envanterlerin ilkokul düzeyine uyarlamalarının sağlanması önerilmektedir.

Anaktar kelimeler: Kariyer, Kariyer Gelişimi, İlkokul Döneminde Kariyer Gelişimi

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Suyabatmaz, D., & Demirel, I.N. (2024). 8-10 Yaş Çocukların Kariyer Gelişimlerinin İncelenmesi. Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), 140-165. https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.7

Harvard
Suyabatmaz, D. and Demirel, I. (2024). 8-10 Yaş Çocukların Kariyer Gelişimlerinin İncelenmesi. Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi, 5(1), pp. 140-165.

Chicago 16th edition
Suyabatmaz, Dilek and Irfan Nihan Demirel (2024). "8-10 Yaş Çocukların Kariyer Gelişimlerinin İncelenmesi". Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi 5 (1):140-165. https://doi.org/10.29329/jsve.2024.1097.7
Kaynakça
  1. Aksakal, N. Y. ve Ülgen, B. (2021). Yapay zekâ ve geleceğin meslekleri. TRT Akademi, 6(13), 834-853. https://doi.org/10.37679/trta.969285 [Google Scholar] [Crossref] 
  2. Aydın, E., ve Öner, G. (2016). İlkokul ders kitaplarında yer alan mesleklerin incelenmesi. ERPA International Congresses on Education, Sarejevo. [Google Scholar]
  3. Bacanlı, F., Özer, A. ve Sürücü, M. (2007). Çocuklar için kariyer gelişim ölçeği’nin faktör yapısı ve güvenirliği. IX. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Çeşme, İzmir. [Google Scholar]
  4. Bacanli, F. ve Sürücü, M. (2011). İlköğretim öğrencilerinin kariyer gelişimleri ile ebeveyne bağlanmaları arasındaki ilişkilerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4), 679-700. [Google Scholar]
  5. Bacanli, F. (2012). Kariyer karar verme güçlükleri ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların ilişkisi. Turkish Psychological Counseling & Guidance Journal, 4(37), 86-95. [Google Scholar]
  6. Bacanlı, F., Eşici, H., ve Özünlü, M. B. (2013). Kariyer karar verme güçlüklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(40), 198-211. https://doi.org/10.17066/pdrd.71875 [Google Scholar] [Crossref] 
  7. Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G. V., ve Pastorelli, C. (2001). Self‐efficacy beliefs as shapers of children's aspirations and career trajectories. Child development, 72(1), 187-206. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00273 [Google Scholar] [Crossref] 
  8. Bartlett, R. (2020). Enhancing civil service capability: Emergence of the professions model. Asia Pacific Journal of Public Administration, 42(4), 262-273. https://doi.org/10.1080/23276665.2020.1787184 [Google Scholar] [Crossref] 
  9. Barnes, A., Bassot, B. ve Chant A. (2011). An introduction to career learning and development 11-19: Perspectives, practice and possibilities. New York: Routledge [Google Scholar]
  10. Başoğlu, N. (2019). Reklam afişlerinde peirce’ün görüntüsel gösterge, belirti ve simge kavramlarının kullanılması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(63), 434-440. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3240 [Google Scholar] [Crossref] 
  11. Betz, N. E. (1994). Self ‐ concept theory in career development and counseling. The Career Development Quarterly, 43(1), 32-42. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.1994.tb00844.x [Google Scholar] [Crossref] 
  12. Bostancı, H. (2014). Kariyer farkındalığı geliştirme amaçlı grup rehberlik programının 7. Sınıf öğrencilerinin kariyer gelişimi düzeylerine olan etkisinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 378599) [Google Scholar]
  13. Bostancı, H. (2015). Kariyer farkındalığı geliştirme amaçlı grup rehberliği programı. R. Özyürek (Ed.), Çocuk ergen ve genç yetişkinler için kariyer rehberliği programları dizisi. Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  14. Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  15. Can, A. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kariyer gelişimlerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 327569). [Google Scholar]
  16. Can, A. ve Taylı, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin kariyer gelişimlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 321-346. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2014.14.2-5000091542 [Google Scholar] [Crossref] 
  17. Creswell, J. W. (2014). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. (4th ed.). New Jersey: Pearson. [Google Scholar]
  18. Creswell, J. W. ve Plano Clark, V. L. (2018). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi (Y. Dede ve G. S. B. Demir, Çev. Eds.). Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  19. Deniz, S. (2001). Bireyin meslek seçimini etkileyen kaynaklar: yeni teknolojilerden internet. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 1-9. [Google Scholar]
  20. Eryılmaz, A., Mutlu, T, (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 227-249. https://doi.org/10.18863/pgy.281802 [Google Scholar] [Crossref] 
  21. Genç, H. ve Alkan Ersoy, Ö. (2016). Altı yaş çocuklarının gelecekte ne olmak istedikleri üzerine nitel bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2221-2234. [Google Scholar]
  22. Ginzberg, E., Ginsburg, S.W., Axelrad, S. ve Herma, J. (1951). Occupational choice: An approach to a general theory. Columbia Universty Press. [Google Scholar]
  23. Güven, E. (2014). Tahmin-gözlem-açıklama destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışlara etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 25-38. [Google Scholar]
  24. Hill, N.E., Ramirez, C. ve Dumka, L.E. (2003). Early adolescents career aspirations: A qualitative study of perceived barriers and family support among lowincome, ethnically diverse adolescents. Journal of Family Issues, 24(7), 934-959. https://doi.org/10.1177/0192513X03254517 [Google Scholar] [Crossref] 
  25. Işıklar, A. ve Bozgeyikli, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin kariyer gelişimlerinin demografik faktörler açısından incelenmesi. The Journal of SAU Education Faculty, 19, 10-29. [Google Scholar]
  26. Jordaan, J. P. (1963). Exploratory behavior: The formation or self and occupationan concepts. In D. E. Super, R. I. Starishevsky, N. Matlin and J. P. Jordan (Eds.), Career development: Self-concept theory (pp. 42-78). New York: College Entrance Examination Board. [Google Scholar]
  27. Kutal, G., ve Şahin, F. (2016). Gelişme Ve Kişilik Bilimsel Düşünce, İlgi ve Başarıyı Nasıl Etkiler?. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 243-264. [Google Scholar]
  28. Kutlu A. ve Apaydın B. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Algılanan Anne Baba Tutumlarının Kariyer Gelişimleri ile İlişkisi. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 54-72. [Google Scholar]
  29. Magnuson, C. S. ve Starr, M. F. (2000). How early is too early to begin life career planning? The importance of the elementary school years. Journal of Career Development, 27(2), 89-101. https://doi.org/10.1023/A:1007844500034 [Google Scholar] [Crossref] 
  30. McMahon, M. ve Watson, M. (2008). Systemic influences on career development: Assisting clients to tell their career stories. The Career Development Quarterly, 56, 280–288. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2008.tb00043.x [Google Scholar] [Crossref] 
  31. Miller, M. J. (1989). Career counseling for the elementary school child: Grades K‐5. Journal of employment counseling, 26(4), 169-177. [Google Scholar]
  32. Mills, G. E. ve Gay, L. R. (2016). Educational research: competencies for analysis and applications. (11. Baskı) USA: Pearson Education. [Google Scholar]
  33. Nazlı, S. (2007). Career Development in Primary School Children. Career Development International, 12(5), 446-462. https://doi.org/10.1108/13620430710773763 [Google Scholar] [Crossref] 
  34. Niles, S. G. ve Harris-Bowlsbey, J. H. (2013). 21. yüzyılda kariyer gelişimi müdahaleleri. F. K. Owen (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademi. [Google Scholar]
  35. Özyürek, R. (2013). Kariyer psikolojik danışmanlığı kuramları: Çocuk ve ergenler için kariyer rehberliği uygulamaları. Nobel Akademi. [Google Scholar]
  36. Patton, W. ve Creed, P. A. (2001). Developmental issues in career maturity and career decision status. The Career Development Quarterly, 49(4), 336-351. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2001.tb00961.x [Google Scholar] [Crossref] 
  37. Peirce, C., (1984). Writings of charles S. Pierce. Cilt: 2. [Google Scholar]
  38. Plano Clark, V.L. Ve Ivankova, N.V. (2018). Karma yöntemler araştırması alana yönelik klavuz. (Ed. Ömay Çokluk Bökeoğlu). Nobel Akademik Yayınları. [Google Scholar]
  39. Rıfat, M. (2013). Açıklamalı göstergebilim sözlüğü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. [Google Scholar]
  40. Rich, N. S. (1979). Occupational knowledge: To what extent is rural youth handicapped? Vocational Guidance Quarterly, 27, 320-325. http://dx.doi.org/10.1177/0894884538100800107 [Google Scholar]
  41. Roe, A. (1956). The psychology of occupationas. New York: Wiley [Google Scholar]
  42. Sapmaz, H. İ. (2010). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin kariyer gelişim düzeyleri ile ilgi ve yetenekleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (kesitsel bir çalışma) (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 278150). [Google Scholar]
  43. Schultheiss, D.P.E. (2008). Current status and future agenda for the theory, research, and practice of childhood career development. Career Development Quarterly, 57(1), 7-24. [Google Scholar]
  44. Schultheiss, D. E. P., Palma, T. V. ve Manzi, A. J. (2005). Career development in middle childhood: A qualitative inquiry. The Career Development Quarterly, 53(3), 246-262. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2005.tb00994.x [Google Scholar] [Crossref] 
  45. Schultheiss, D. E. P. ve Stead, B.G. (2010). Validity of childhood career development scale scores in South Africa. Int J Edu Vocat Guidance, 10, 73-88. https://doi.org/10.1007/s10775-010-9175-y [Google Scholar] [Crossref] 
  46. Selanik Ay, T., ve Emeksever, A. (2016). İlkokul öğrencilerinin hikâyelerine dayalı olarak mesleklere ilişkin algılarının incelenmesi. Journal of International Social Research, 9(44), 968-983. https://doi.org/10.17719/jisr.20164420167 [Google Scholar] [Crossref] 
  47. Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  48. Super D.E. (1990) A life span, life-space approach to career development. In career choice and development, 2nd ed. (Eds D Brown, L Brooks):197–261. San Francisco, Jossey–Bass. [Google Scholar]
  49. Tracey, T.J. (2002). Development of interests and competency beliefs: A 1-year longitudinal study of fifth- to eighth-grade students using the ICAR and structural equation modeling. Journal of Counseling Psychology, 49, 148-163. https://doi.org/10.1037/0022-0167.49.2.148 [Google Scholar] [Crossref] 
  50. Trice, A.D. ve Tillapaugh, P. (1991). Children’s estimates of their parents’ job satisfaction. Psychological Reports, 69, 63-66. https://doi.org/10.2466/PR0.69.5.63-66 [Google Scholar] [Crossref] 
  51. Turner, S. L., Steward, J. C., ve Lapan, R. T. (2004). Family factors associated with sixthgrade adolescents' math and science career ınterests. The Career Development Quarterly, 53, 41-52. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2004.tb00654.x [Google Scholar] [Crossref] 
  52. Ültanır, E. (2014). Çocukluk Döneminde Kariyer Eğitiminin Önemi ve Kariyer Gelişimi Kuramları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1),67-83. https://doi.org/10.11616/AbantSbe.11 [Google Scholar] [Crossref] 
  53. Wise, R., Charner, I. and Randour, M. L. (1976). A conceptual framework for career awareness in career decision-making. The Counseling Psychologist, 6(3), 47-53. https://doi.org/10.1177/001100007600600309 [Google Scholar] [Crossref] 
  54. Wood, C. ve Kaszubowski, Y. (2008). The career development needs of rural elementary school students. The Elementary School Journal, 108(5), 431-444. https://doi.org/10.1086/589472 [Google Scholar] [Crossref] 
  55. Yayla, A. ve Bacanlı, F. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kariyer gelişimleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(3), 1148-1159. [Google Scholar]
  56. Yaylacı, G. Ö. (2007). İlköğretim düzeyinde kariyer eğitimi ve danışmanlığı. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 40, 119-140. [Google Scholar]
  57. Yazıcıoğlu, A. (2008). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin mesleki karar düzeylerinin incelenmesi: uzunlamasına bir çalışma (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 220078). [Google Scholar]
  58. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
Meta
Clt. 5 (1)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 5 Sayı 1

Aralık 2024

Tüm makaleleler
Copyright © 2025 Sosyal Bilimler ve Değerler Eğitimi Dergisi.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY-NC-ND
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.