Bu araştırmanın amacı, Türkiye 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ile Azerbaycan’da okutulan Hayat Bilgisi Öğretim Programının karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmada nitel yöntemlerden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama aracı olarak, Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ile Azerbaycan Hayat Bilgisi Öğretim Programları ve öğretmen kılavuzları kullanılmıştır. Araştırmada yatay karşılaştırma tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; Her iki ülkenin programlarında, değerler ve beceriler açısından benzerlikler göze çarparken, kazanımlar ve yetkinlikler bakımından farklılıklar belirlenmiştir. Türkiye Sosyal bilgiler Öğretim programı (2018) ile Azerbaycan Hayat Bilgisi Öğretim Programı (2013)  amaçlar açıdan da önemli benzerlikler göstermektedir. Azerbaycan Hayat Bilgisi Öğretim Programı’nda yer alan “zararlı alışkanlıklar ile mücadele“  amacının, Türkiye Sosyal Bilgiler programı’nda karşılığı bulunamamış ve farklılık oluşturduğu anlaşılmıştır. Programların karşılaştırıması sonucunda Azerbaycan hayat bilgisi programının diğer sosyal bilgileri kapsayan disiplinlerin (tarih, coğrafya) ayrı okutulmasından dolayı sosyal hayatı ilgilendiren konularda yoğunluk teşkil ettiği belirlenmiştir. Bu açıdan değerlendirildiği zaman, Türkiye'deki Sosyal Bilgiler ders saati ve süresi artırılabilir. Ayrıca Türkiye’de öğretmen kılavuzu kitaplarının yürürlüğe girmesinde bazı faydalar olabilir.

Bu çalışmanın temel amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin kavram öğretim uygulamalarına yönelik görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Bu doğrultuda çalışma nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak yürütülmüştür. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim döneminde yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Rize ili Çayeli ilçesinde, devlet ortaokullarında görevli 15 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” ve nicel araştırma yöntemlerinden sıklık anketi tekniği ile toplanmış, sosyal bilgiler öğretmenleri ile yapılan görüşmeler içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada öğretmen görüşlerinden elde edilen temel veriler şunlardır: Sosyal bilgiler öğretmenleri derslerde kavram öğretim uygulamalarının kullanımının gerekli olduğunu vurgulamaktadır. Sosyal bilgiler öğretmenleri genel olarak ders kitabını kavram öğretim uygulamaları açısından yetersiz bulmakta ve bu nedenle kitapta yer alan kavram öğretim uygulamalarının sayısının arttırılması gerektiğini savunmaktadır. Kavram öğretim uygulamalarının kullanımının akılda kalıcılığın artması, konunun somutlaşması, aktif katılımın sağlanması, öğrenmelerin anlamlı hale gelmesi, derslerin eğlenceli hale gelmesi gibi birçok olumlu katkısının olduğunu belirtmektedir. Ayrıca öğretmenler, kavram öğretim uygulamalarının etkili kullanımı için hizmet içi eğitim ve seminerlere ihtiyaç duyduklarını belirtmektedir.

Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2004 yılından bu yana uluslararası standartlara uyum sağlamak ve programlarına 21. yüzyıl becerilerini dahil etmek amacıyla güncellemeler yapmaktadır. Türkiye ve uluslararası düzeyde sosyal bilgiler programlarında uyum eksiklikleri devam etmekte; özellikle beceri odaklı eğitim için etkili öğretim yöntemlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. 21 yüzyıl becerileriyle ilgili literatürde birçok çerçeve bulunmaktadır; bunlar arasında Partnership for 21st Century Skills (P21) tarafından geliştirilen çerçeve en çok kabul görenlerden biridir. Bu araştırmanın amacı, 2024 yılı 4. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının öğrenme çıktıları ve süreç bileşenlerinin 21. yüzyıl becerileri çerçevesinde değerlendirilmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2024 yılında yayımlanan 4. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan Öğrenme çıktıları ve süreç bileşenleridir. Veriler, betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Bu araştırma, sosyal bilgiler eğitiminin öğrencilere çok yönlü beceriler kazandırmaya odaklandığını ve özellikle eleştirel düşünme, problem çözme, iletişim ve iş birliği becerilerinin programda ön planda yer aldığını göstermektedir. Araştırma ayrıca, öğrenme alanlarında bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı ile liderlik ve sorumluluk becerilerinin oldukça sınırlı ele alındığını ve girişimcilik ile öz yönlendirme becerilerinin düşük düzeyde temsil edildiğini ortaya koymaktadır.

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iklim adaleti ve iklim değişikliğine yönelik oluşturdukları argümanların seviyelerini tespit etmektir. Araştırmada Karadeniz Bölgesinde yer alan bir üniversitede dördüncü sınıf düzeyinde eğitim gören 37 sosyal bilgiler öğretmen adayı örneklem olarak seçilmiştir. Araştırmada temel nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup veri toplama aracı olarak Toulmin’in (2003) argümantasyon modelinden yararlanılarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma grubundan elde edilen veriler, Cho ve Jonassen (2002) tarafından geliştirilen “Argüman Kalitesi Puanlama Ölçeği” kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iklim değişikliğine yönelik oluşturdukları argümanların, iklim adaletine yönelik argümanlarına göre daha başarılı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının argümanlarında iddia ve gerekçelere yer verme konusunda başarılı iken; özellikle destekleyici ve çürütücü unsurlarını kullanmada zorlandıkları tespit edilmiştir. Bu araştırma doğrultusunda sosyal bilgiler öğretmenliği programlarında öğretmen adaylarının argüman oluşturma seviyelerinin geliştirilmesine yönelik ders ve uygulamalara yer verilmesi önerilmektedir.

Purpose:  Social and emotional development are the two areas of development that are described as highly interactive in the literature and include the skills necessary for the children to manage their own emotions and behaviours in the preschool period. Various educational programs such as dance and creative drama are provided to the preschool children to learn these skills. Additionally, values education and illustrated children's books come to the forefront in providing children with social and emotional skills. Therefore, the aim of this study is the values-themed illustrated children's books in terms of social-emotional development area outcomes and indicators in MEB 2013 Preschool Education Program. Method: The present study is a case study. The study includes 75 children's books with illustrations on the themes of friendship, respect for differences, sharing, cleanliness and empathy determined by the cluster sampling method. Data were collected through Outcomes and Indicators Form (OIF) and analysed by the descriptive analysis method. Findings: The most commonly represented indicators were “O4I1: Tells others' emotions,” “O5I1: Explains positive / negative emotions using verbal expressions” and “O4I2: Tells the reasons for others' emotions.” On the other hand, there is no statement representing 10 indicators. It has been determined that the gains and indicators do not show a balanced distribution. Implications for Research and Practice: A children's library that includes a wide range of themes, outcomes, and indicators will be more effective in supporting children's social-emotional development. It may include books of different values and other areas of development in the future studies.

Bu çalışma, TPACK-Deep Ölçeği’nin genel güvenilirlik katsayısını ve farklı çalışmalardaki güvenilirlik düzeylerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek için, dâhil edilme kriterlerini karşılayan 59 çalışmadan 64 Cronbach alfa tahmini kullanılarak bir güvenirlik genelleme meta-analizi gerçekleştirilmiştir. Analizler, Bonett’in yöntemiyle dönüştürülmüş katsayı değerleri kullanılarak rastgele etkiler modeliyle yürütülmüştür. Bu çalışmadaki toplu güvenirlik katsayısı değeri .96 (%95 GA: .95-.96) olup istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<.001). Bu ortalama değer, ölçeğin ilk yayımlanan güvenirlik katsayısı değerine yakındır. Bu çalışmadaki Q-testi değeri de istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (Q(63) =1330,378; p<.001). Ayrıca I2 değerinin 95,14 olması çalışmalar arasındaki heterojenliğin yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca, Cronbach alfa tahminlerindeki değişkenliği incelemek amacıyla örneklem tanımlayıcılarına dayalı ANOVA’ya benzer analizler ve meta-regresyon analizleri de gerçekleştirilmiştir. Yayın türü, örneklem grubu ve çalışma tipi gibi değişkenler arasında anlamlı bir fark bulunmazken, yıl değişkeninin güvenilirlik katsayısını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular ışığında hem güvenirlik genellemesi meta analiz çalışmalarına hem de TPACK-deep’I kullanacak psikometrik çalışmalar için öneriler sunulmuştur.

Araştırmanın amacı, 8-10 yaş çocukların kariyer gelişimlerini incelemektir. Araştırma yakınsayan paralel desen yaklaşımına göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma gurubunu, Karadeniz Bölgesinde yer alan bir devlet okulunun 3 ve 4. sınıflarında öğrenim gören 8-10 yaş aralığındaki toplam 247 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda “Çocuklar için Kariyer Gelişim Ölçeği (ÇKGÖ)”; nitel boyutunda ise, öğrencilerin ileride sahip olmak istedikleri meslekler ile ilgili çizmiş oldukları resim (uygulama) çalışmaları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda 8-10 yaş aralığındaki çocukların kariyer gelişimlerine yönelik algılarının tam olarak gelişmediği, mesleki tercihlerini kendi ilgi alanları doğrultusunda şekillendirme yetisi kazanamadıkları, mesleki profil açısından kendilerini yeterince tanımadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca yaş seviyesi arttıkça geleceğe yönelik ders, okul faaliyetleri, mesleki seçim gibi konularda planlama yapmaya yönelik eğilimin de arttığı görülmüştür. Çocukların kariyer gelişimlerini küçük yaşlardan itibaren destekleyecek uygulamalara, ilkokul müfredatlarında daha fazla yer verilmesi ve kariyer danışmanlığı uygulamalarında kullanılan envanterlerin ilkokul düzeyine uyarlamalarının sağlanması önerilmektedir.

Temel amacı depremzede ortaokul öğrencilerinin değerlere ilişkin farkındalıklarının tespit edilmesi olan çalışmada nitel araştırma desenlerinden olan olgubilim (fenemonoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-24 eğitim-öğretim yılında Hatay ilinde öğrenim gören 15 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Çalışma grubunun oluşturulmasında ölçüt örnekleme tekniği kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma ile öğrencilerin değer kavramına ilişkin tanımlarının literatürle uyumlu olduğu, değerleri toplumsal bağlamda ele aldıkları, deprem ile en çok etkilenen değerlerinin yardımseverlik olduğu, deprem öncesi en fazla aile değerine vurgu yapılırken deprem sonrası en fazla yardımseverlik değerine vurgu yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucu doğrultusunda değerlerin kazandırılma sürecinde yaşamsallık boyutunun ön plana çıkarılarak güncel olaylar ve çevre imkânları daha fazla işe koşulması önerilmektedir.

Arapça “lutf” kökünden türeyen latife; güldürecek tuhaf güzel söz, hikâye, mizah yollu söz, fıkra, şaka, sır, ince mana gibi anlamları karşılar. Letâif-nâmelerde konu genellikle günlük hayat, düşünce ve anlayış sistemi, gelenek ve görenekler v.s hakkında genelde bir takvim sistemi ile olaylar kısa kısa anlatılır. Letâif-nâmeler Türk edebiyatı içerisinde manzum, mensur veyahut manzum-mensur karışık bir şekilde yazılmıştır. Çalışmaya konu olan Letâif-i Şerîfe adlı eser 17. yüzyılda istinsah edilmiş olup mensur bir şekilde kaleme alınmıştır. Bu eserde yer alan hikâyeler dinî muhtevaya sahiptir. Metnin çeviriyazısının yapılıp dil özelliklerinin incelenmesiyle eserin edebiyat eğitimine katkı sağlayacaktır. Bu hikâyelerde bulunan eş anlamlı sözcükler, arkaik sözcükler; kelimelerin yazım şekilleriyle dil unsurlarının zaman içerisinde seyri ve kullanımların takibinde ilgili araştırmacılara yardımcı olacağı düşünülmektedir. Bu yazıda yüksek lisans tezine konu olan eserin tanıtımı yapılmıştır. Eserin muhtevası, özellikleri ve alana sağlayacağı katkılar değerlendirilmiştir.

Bu çalışma hazırlanırken nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak, doküman analizi yapılmıştır. Nitel araştırmalar gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel bilgi toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir şekilde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin izlendiği araştırmalardır. Seçilen araştırma yöntemi, bu çalışmanın amacına, konusuna ve ele alınan problemin çözümüne uygundur. Kullanılan eş anlamlı sözcükler, arkaik kelimeler, ikilemeler, hikâyelerin eğitimde kullanımı için içerik-dil analizi yapılacaktır. Ancak çalışma henüz tamamlanmadığı için şu ana kadar ulaşılan bulgular üzerinden gösterilecektir.